IJzertijd
De ijzertijd wordt in Noordwest-Europa in drie fases onderverdeeld: vroeg, midden en laat.
De vroege fase eindigt samen met de urnenveldentijd rond 500 v. Chr., de midden ijzertijd eindigt in 250 v. Chr. en de late ijzertijd eindigt met de komst van de Romeinen in Nederland in 19 v.Chr.
De ijzertijd volgt de bronstijd op en deze overgang geeft aan wanneer het gebruikelijk wordt om ijzeren in plaats van bronzen werktuigen te gebruiken.
In Midden-Europa worden de eerste ijzeren voorwerpen vanaf circa 800 v. Chr. gemaakt. Deze bestaan voornamelijk uit ijzeren paardentuig en wagenonderdelen uit rijke graven van de Hallstattcultuur. In Nederland komen al deze elementen, zij het in geringere mate en iets later, ook voor. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat de vroegste ijzeren voorwerpen in Den Haag uit de Romeinse tijd dateren.
Er is in de laatste tien jaar veel onderzoek gedaan naar resten uit de ijzertijd in Den Haag, veruit het meeste in het hele Hollandse kustgebied.
IJzertijdresten worden op zowel zand, veen als klei aangetroffen. De database van de afdeling Archeologie bevat meer dan honderd locaties met resten (sporen, vondsten, bodems) uit de ijzertijd. Helaas zijn deze vaak moeilijk te interpreteren. De archeologische resten uit deze periode zijn in Den Haag bijzonder uniform. Van een sterk hiërarchische samenleving, zoals in Centraal-Europa, lijkt in dit gebied geen sprake.
Er zijn circa dertig vindplaatsen geïnterpreteerd als ‘nederzetting’ of ‘huisplaats’, maar overtuigende huisplattegronden zijn schaars, hoewel recentelijk twee fraaie plattegronden zijn aangetroffen aan de Noordweg. Talrijk zijn ook de locaties met ploegsporen of eergetouwkrassen of zones met greppeltjes waarbinnen akkercomplexen verondersteld worden. Uit verschillende onderzoeken is ook duidelijk geworden dat in de vroege en midden ijzertijd zout werd geproduceerd.
Schaars, maar opvallend, zijn de locaties met infrastructurele constructies zoals paden, dammen en oeverversterkingen. Ondanks het intensieve onderzoek blijft veel onduidelijk over de ijzertijdcultuur in Den Haag.
