7 augustus 2023
Tijdens het blootleggen van de zuidgevel van de voormalige Hofkapel aan het Binnenhof, hebben de archeologen van de gemeente Den Haag vastgesteld dat bij de bouw van de zuidgevel in de 13de eeuw het natuurlijke duinreliëf is gevolgd. Dat betekent dat het fundament van de Hofkapel onder het maaiveld door de toenmalige bouwvakkers/metselaars op een glooiende lijn (onregelmatige ondergrond) is aangelegd. Het was destijds de meest makkelijke en snelle manier om het fundament (de basis) van de Hofkapel te bouwen.
Bekijk hier de beelden van het onderzoek
De eerste negen baksteenlagen zijn niet gemetseld maar gestapeld met zand, daarna zijn de bakstenen tot vlak onder het maaiveld met kalkmortel gemetseld. Om toch uiteindelijk boven het maaiveld horizontaal een gevel te kunnen bouwen, werd net iets onder het maaiveld de bakstenen funderingsconstructie waterpas gemaakt. Dat deden de bouwvakkers destijds door een zogenaamde ‘varkenslaag’ aan te brengen. Deze corrigerende laag bestaat uit dunne stukjes gekapte baksteen en/of mortel. Daarna kon de hele gevel volledig waterpas tot aan de dakrand gemetseld worden.
Bij het verder verdiepen van de 15de-eeuwse zijbeuk aan de oostzijde van de Hofkapel zijn veel kloostermoppen gevonden. Hierbij zijn ook hergebruikte, vermoedelijk van andere gebouwen afkomstige kloostermoppen uit de eerste helft van de dertiende eeuw aangetroffen. Een aantal van deze grote bakstenen zijn bewerkt (gezaagd en/of bekapt). De bewerkte kloostermoppen waren onderdeel van raam- of deurstijlen en gaven de gevel van een gebouw een decoratief uiterlijk.
De komende dagen wordt er nog één opgravingsput tegen de zuidgevel van de voormalige Hofkapel aangelegd, zodat ook daar een deel van de zuidgevel van de kapel in kaart gebracht kan worden. Daarnaast worden er nog één of twee kleinere vlakken aangelegd om te kijken of de archeologen nog meer te weten kunnen komen over de opbouw van het Oude Duin (de zandrug waarop het Binnenhof is gebouwd).
Deze week is de laatste kans om te komen kijken naar het werk van de archeologen omdat dan het onderzoek buiten wordt afgerond. In de loop van augustus, begin september gaat het onderzoek naar de Hofkapel binnen de huidige bebouwing verder waarbij door middel van scans en boringen (kijkgaten) gekeken zal worden of er onder de voormalige Hofkapel nog een grafkelder aanwezig is of niet.
De groene lijn is de ‘varkenslaag’. Deze corrigerende laag bestaat uit dunne stukjes gekapte baksteen en/of mortel.